كشت گندم
كشت گندم
كشت گندم كاشت داشت و برداشت گندم
كشت گندم
گندم گياهي است از خانواده Poaceae و از جنس Tirticum.گندم جز مهمترين و با ارزش ترين
غلات همه ي كشورها است.گندم دو گونه وحشي و اهلي دارد.اين گياه گل آذين سنبله اي دارد.
سنبلچه گندم از ۲ گلوم و ۳ گلچه تشكيل شده است.دانه ها ميان دو پوشينه بيروني(لما) و
پوشينه دروني(پالئا) قرار گرفته است.گندم برگ هاي كم ع ض و نازكي دارد كه زبانه هاي
كوچكي دارند. دانه گندم از پروتئين(۷۱۸ درصد)نشاسته(۶۰۷۰)سلولز يا فيبر خام(۲_۲/۵)چربي
(۲) درصد تشكيل شده است.دانه ها شكل هاي فيزيكي مختلفي دارند و رنگهايشان از بژ و
نخودي تا قرمز قهوه اي مي باشد كه به گندم هاي رنگ نخودي گندم سفيد و به رنگ
قرمز قهوه اي گندم سرخ ميگوند.دانه گندم شامل گياهك،سبوس و آندوسپرم مي باشد.
گياهك
۵/۲ درصد وزن دانه را تشكيل مي دهد كه غني از چربي و ويتامين ها مخصوصا ويتامين هاي
گروه B است.ويژگي خاصي كه گياهك داردمقدار بالاي چربي است.چون چون جوانه از دانه
سهم كمي دارد در صد چربي موجود در دانه كم است.اين بخش را معمولا براي تهيه آرد گندم
همراه سبوس جدا مي كنند.
سبوس
پوسته دانع رو سبوس مي گويند كه هميشه در معرض آفتاب و هوا بوده و از تشعشعات نور
خورشيد بهره مي برد.سبوس حاوي ويتامين B،ويتامين E،پانتوتنيك اسيد،آهن،منيزيم،
فسفر،پتاسيم،روي،مس،منگنز و سلنيوم است.
آندوسپرم
داراي دانه هاي نشاسته اي و مواد پروتئيني است.اين دانه هاي نشاسته بوسيله گلوتن كه
يكي از پروتئين هاي موجود در دانه است،بهم مي چسبند.لايه اي از آندوسپرم زير سبوس
قرار دارد كه به آن آلورون ميگويند.اين لايه تك سلولي مي باشد.آندوسپرم ۱۰_۱۵ درصد پروتئين
دارد و بخش زيادي از آن نشاسته است.
كاشت گندم
گندم را به روش هاي مختلفي كشت ميكنند:نوادي،خطي يا فاروقي،كرتي،
كشت روي پشته هاي بلند
نواري:براي كاشت نواري از زمين هاي شيب دار استفاده كنيد.در اين زمين ها بخاطر شيب
مناسب درست كردن جويچه نيازي نيست.اگر شيب مناسب نباشد مرزهاي بسياري در زمين
ايجاد ميشود و كشت مانند كشت كرتي ميشود.
خطي:در اين روش بعد از شخم، ديسك و هموار كردن زمين شروع به بذر پاشي ميكنيم و بعد
از دستگاهاي كشاورزي(فاروئر) براي درست كردن جوي با عرض و عمش كم استفاده ميكنيم.
ممكن است موقع آبياري حالت غرقابي ايجاد شود.
كرتي:اين روش قديمي و نامناسب است.معمولا از اين روش به علت كوچك بودن زمين و شيب
نامناسب و آب كم در بعضي از مناطق استفاده ميشود.در اين روش پس از گاو آهن و ديسك
شروع به بذر پاشي ميكنند و با ديسك آنها را زير خاك ميبرند.با استفاده از مرز بند،مرزهايي در
زمين درست ميكنند كه اين كار مانع ورود ماشين آلات كشاورزي براي داشت و
برداشت ميشود.
كشت روي پشته هاي بلند:اين روش يكي از پيشرفته ترين روش هاي كاشت
گندم است.در اين روش ۲ تا ۳ رديف بذر را روي يك پشته بلتد و با عرض زياد
مي كارند.آب در جويچه ها قرار مي گيرد و رطوبت به طور نشتي به بذر ها
انتقال داده مي شود.خوبي اين روش غرقاب نشدن بوته ها است.در اين روش
قبل از كاشت بذر بعداز اينكه زمين آماده شد آبياري مي كنند تا علف هاي هرز
رشد كنند و آنها را از بين ببرند.بذر ها را روي پشته به صورت رديفي با عمق
۸ تا ۱۲ سانتي متر مي كارند.به علت كاشت بذر در عمق زياد كه رطوبت خاك
زياد است حدود ۴۰ روز پس از كاشت زمين را آبياري نمي كنند.
خاك گندم
خاك رسي و شني با زهكشي خوب براي رشد گندم مناسب است عملكرد
گندم در شرايط ديم در خاكهاي ريزبافت بيشتر است چون اين خاكها آب را بهتر و
به مدت طولاني درون خود نگه ميدارند. موقعي كه كشاورز خودش به گياه آب
مي دهد گندم زياد تحت تاثير خاك قرار نميگيرد. گندم نميتواند در خاك خشك
جوانه بزند گندم ها را در پاييز و بهار ميكارند. گندم هاي بهاره به خاطر ذخيره شدن
رطوبت زمستانه در خاك رطوبت مورد نياز خود را دارند اما گندم هاي پاييزه رطوبت
كافي ندارند. گياه براي جوانه زني و رشد اوليه اگر رطوبت كافي را نداشته باشد
باعث ميشود بذرها بپوسند يا دچار سرمازدگي بشوند.
آفات گندم
سن گندم ،زنگ گندم، سياهك گندم، پوسيدگي جوانه و ريشه
سن گندم: بعد از ملخ يكي از خطرناكترين آفت است كه زيان زيادي به گندم ميزند.
تنها با خوردن شيره سلولي گياه باعث پژمردگي آن ميشوند.سن ها در دو مرحله
به گندم حمله ميكند كه مرحله اول در بهار است و شيره سلولي گياه را
مي خورند. مرحله دوم پوره ها پس از خروج از تخم، دانه ها را نيش مي زنند و از
دانه ها تغذيه مي كنند كه سبب كوچك شدن دانه ميشود. اين حشره هنگام نيش
زدن دانه، آنزيم پروتئاژ را وارد آن كرده و پروتئين تجزيه ميشود و گلوتن سيال و
آبكي مي شود.
زنگ گندم
اين آفت را قارچي به نام Puccinia پيچينيا بوجود مي آورد. يكي از مهمترين
بيماريهاي گندم است كه شامل زنگ ساقه و برگ، زنگ خطي و نواري ميشود.
اين قارچها استفاده گياه در مصرف آب را كاهش ميدهند و بافت هاي گياه را خراب
ميكنند و همچنين تعداد دانه هاي موجود در سنبله را كاهش ميدهد.
سياهك گندم
سياهك جز بيماري هاي قارچي است كه به صورت سياهك آشكار، سياهك برگ،
سياهك پنهان معمولي و ...ظاهر ميشود.سياهك پنهان مخرب ترين و مهم ترين
نوع سياهك است كه خسارات زيادي به گندم مخصوصاً گندم پاييزه وارد مي كند.
پوسيدگي جوانه و ريشه
اين بيماري نيز توسط قارچ ها بوجود مي آيند كه آسيب هاي زيادي به محصول
ميزند.در قديم با ضدعفوني بذر از اين بيماري جلوگيري مي كنن.اما امروزه از
سموم مخصوص استفاده مي شود.
برچسب: ،